Het Gemeentemuseum in Den Haag bezocht ik als tiener. De schilderijen vond ik strontvervelend en ik was erg opgelucht bij het bezoek aan het aangrenzende Museon. Mijn dochter houdt wel van schilderijen en ik ben het ook gaan waarderen. Zodoende lopen we even later door het bijzondere gebouw.
Voor het gebouw alleen al ga je naar het Gemeentemuseum in Den Haag. Wat een prachtige entree en wat een verrukkelijke zalen. Het gaat om de totale indruk die het gebouw bij je achterlaat. De gele baksteen, de lichte kleuren binnen en de zakelijke stijl, ademen helemaal De stijl. De architect Berlage heeft hier een indrukwekkend gebouw neergezet waarin je makkelijk verdwaald door de aaneenschakeling van zalen en gangen.
Verdwalen in Gemeentemuseum
Dat verdwalen is heerlijk in het Gemeentemuseum. Je draait rondjes in een sectie en ziet zo dingen dubbel of mist juist bepaalde objecten, die je ineens ziet door de openingen naar de aangrenzende zalen. De heldere ruimtes maken de beleving compleet.
We struinen door de zalen met Mondriaan en zijn collega’s van De stijl: Theo van Doesburg, Gerrit Rietveld en anderen. Vooral de overgangsperiode is mooi, met de molen, de varianten van de vuurtoren van Westkapelle en de studies van de boom. De laatste verandert in een steeds abstracter schilderij. Het gebruik van de primaire kleuren in de vlakken en de heldere indeling doen de rest.
Victory Boogie Woogie
Zeker een schilderij als Victory Boogie Woogie is indrukwekkend vanwege het rijkgeschakeerde kleurenspel en de kleine indeling van vlakken. Ook dat het nog niet af is, geeft je een kijkje in het hoofd van Mondriaan. De andere weg die hij wilde inslaan. Het maakt het schilderij tot een markering dat jammergenoeg een eindpunt is geworden.
We hebben genoten van de lijnen en vlakken. De heldere indeling, de herkenbare motieven en het spel met kleuren en verhoudingen. Dat maken het werk van Mondriaan tot een uiterst interessant fenomeen. In het Gemeentemuseum van Den Haag kom op een uitermate toegankelijke manier in aanraking met deze kunststroming.
Dat we daarbij langs het schilderij lopen dat Maarten van Rossem als ‘strepen’ betitelde, maakt het feest alleen maar compleet. Zo spelen wij de mopperende ouwetjes voor het schilderij na en gniffelen onze tocht verder naar de kelder van het museum.
Museum van de beleving
In de kelder is het museum een beleving. De installatie in het midden van de zaal waarin alles als een kijkdoos – soms letterlijk – wordt weergegeven is uitermate interessant. De kleine vakken ter grootte van een sinaasappelkistje bevatten schilderijen en soms filmmateriaal. In een zaaltje over liefde staat een stelletje innig te zoenen bij een schilderij dat een kus verbeeldt. Zo ontstaat een museum in een museum waarbij de bezoeker de pose van de voyeur aanneemt.
Langs de wanden is een expositie ingericht op thema, daar komen werken, kwetsbaarheid, bad en bed voorbij. Het geeft een andere kant van het museum weer, de ontdekkingstocht voor iedereen, het verzamelen en de liefde voor schoonheid. Allemaal elementen die je laten genieten.
Lees donderdag het vervolg van een dagje Den Haag: De wisselexposities Karel Appel & Jan Toorop